راهکاری علمی و احساسی برای کاهش درد

تحقیقات و آزمایشات علمی نشان می‌دهد که گرفتن دست همسر دارای تأثیر مهمی بر سلامت روانی و عقلی است. مطالعات نشان می‌دهند که این عمل می‌تواند به کاهش درد و تسکین تجربیات توان‌فرسا کمک کند، اما اصلی‌ترین جنبه آن ارتباط و احساس تعلق به یکدیگر است.

در سال 2021، یک تیم از محققان یک آزمایش علمی به منظور بررسی اثر آرام‌بخشی گرفتن دست همسر هنگام تماشای فیلم‌های ترسناک بر روی زنان را انجام دادند. این مطالعه، که در وب‌سایت کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده منتشر شد، نشان داد که این حرکت ساده باعث کاهش استرس و تأثیر آن بر سیستم عصبی غیرارادی می‌شود که عملکردهای ناخودآگاه بدن مانند گشاد شدن مردمک چشم را تنظیم می‌کند.

نتایج این مطالعه نشان داد که وقتی زنان احساس اضطراب و استرس می‌کنند، گرفتن دست یکی از اعضای خانواده بخش‌هایی از مغز را که مسئول هوشیاری و پاسخگویی عمومی هستند، آرام می‌کند. برای افزایش این تأثیر، گرفتن دست همسران موثرتر بود. همچنین، رضایت از ازدواج و بهبود روابط میان همسران، تأثیر و فایده بیشتری در کاهش استرس و سلامت دارد.

جیمز کوان، استاد روان‌شناسی دانشگاه ویرجینیا، سال‌ها به بررسی تأثیرات روابط اجتماعی بر مقابله با استرس و حفظ سلامت افراد پرداخته است. کوان به همراه گروهی از محققان، مطالعات متعددی در زمینه تأثیرات دست گرفتن انجام داده‌اند. یکی از این آزمایش‌ها شامل اسکن مغزی ام‌آرآی از 16 زن متاهل در مواجهه با شوک الکتریکی بود. نتایج اسکن مغزی نشان داد که مدارهای عصبی مرتبط با هوشیاری در برابر تهدیدات بالقوه غیرفعال‌تر بوده و زنان احساس استرس کمتری می‌کنند. با این حال، زمانی که آن‌ها دست یک غریبه را می‌گیرند، مدارهای عصبی فعالیت بیشتری از خود نشان می‌دهند و احساس تنش بیشتری دارند.

کوان تأکید کرده است که نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که دست گرفتن می‌تواند به تخلیه استرس کمک کند. بنابراین، زمانی که فردی در مواجهه با سختی‌ها، دست عزیزانش را می‌گیرد، انگار که بار را با آن‌ها تقسیم می‌کند.

چرا مردم دست یکدیگر را می‌گیرند؟

در سخنرانی خود در وب‌سایت دانشگاه ویرجینیا، کوان استدلال کرد: افراد دلایل مختلفی را برای دست گرفتن یکدیگر دارند، اما وجه مشترکی وجود دارد که همه آن‌ها را به هم متصل می‌کند و آن، تمایل به احساس امنیت و تقسیم بار است که در تجربیات گذشته ایجاد شده است.

او توضیح داد: ما به دنبال سیگنال‌هایی از یکدیگر هستیم که نشان دهنده حضور مشترک ماست. زمانی که این سیگنال‌ها را احساس نمی‌کنیم، بدن ما در حالت هشدار قرار می‌گیرد که فشار روانی را افزایش می‌دهد. اما وقتی با دست گرفتن دوباره این سیگنال‌ها را احساس می‌کنیم، مغز و بدن‌مان آرام می‌شوند و ما قادر به تمرکز بر روی مسایل دیگر می‌شویم.

کوان یادآوری کرد: دست‌ها دارای قابلیت‌های حسی قوی هستند که اطلاعات دقیقی را درباره چیزهایی که با آنها در تماس هستند، ارائه می‌دهند، از جمله زمانی که زن، دست شوهرش را لمس می‌کند. دست‌های ما، ابزار حسی بدن ما برای کشف و تعامل با جهان است. زمانی که در تاریکی دست خود را دراز می‌کنیم و دست دیگری را در آنجا می‌یابیم، مطمئنیم که تنها نیستیم.

کوان بیان کرد که دست‌گرفتن یک رفتار باستانی انسان است، اما به تنهایی به انسان محدود نمی‌شود، زیرا شواهدی وجود دارد که سایر موجودات زنده نیز همین عمل را انجام می‌دهند.

کوان یک مثال از این امر را با اشاره به “پستانداران” آورد و توضیح داد که شامپانزه‌ها هم این کار را می‌کنند، اگرچه به نسبت انسان‌ها کمتر و در شرایط خاص‌تری. او اظهار داشت که شامپانزه‌ها این رفتار را پس از درگیری به عنوان بخشی از مراسم آشتی انجام می‌دهند، آنچه را آن‌ها “دست دادن” می‌نامند.

فواید گرفتن دست کسی که دوستش دارید

دست گرفتن یک بخش اساسی از رابطه است که احساس امنیت و اعتماد را بین زوج‌ها تقویت می‌کند. این اقدام علاوه بر ابراز عشق و همبستگی، به بهبود سلامت جسمی کمک می‌کند و می‌تواند در کاهش درد و استرس مؤثر باشد، همچنین به برقراری یک رابطه سالم کمک می‌کند.

در ادامه به تعدادی از مزایای اساسی دست گرفتن اشاره می‌شود:

• احساس امنیت: دست گرفتن یک جزء اساسی از یک رابطه امن و پایدار است، زیرا باعث تقویت احساس ثبات، اعتماد به نفس و اتصال عمیق‌تر به همدیگر می‌شود.
• کاهش استرس: لمس ملایم می‌تواند به طور فوری استرس را کاهش دهد. وقتی افراد در مواقعیت‌های استرس‌زا دست شریک زندگی‌شان را می‌گیرند، ضربان قلب و فشار خون آن‌ها کاهش می‌یابد و سطح هورمون استرس، مثل کورتیزول، نیز به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد.
• افزایش ترشح هورمون عشق: وقتی شوهر دست همسرش را می‌گیرد، ترشح هورمون اکسی‌توسین یا هورمون عشق افزایش می‌یابد که به شکل فزاینده‌ای در ایجاد و تقویت روابط انسانی کمک می‌کند.
• تقویت پیوند: دست گرفتن، احساس همدلی، شفقت و اعتماد را تقویت می‌کند و قادر است پیوندی قوی و پایدار بین افراد را فراهم آورد. این اقدام، ارتباطات را تقویت کرده و احساس محبت و اعتماد را به وجود می‌آورد.
• کاهش درد: به صورت علمی اثبات شده است که لمس مهربانانه، مانند دست گرفتن، می‌تواند احساس درد را کاهش دهد. بنابراین، گرفتن دست همسر می‌تواند به فرد در کاهش احساس ناراحتی کمک کرده و احساس امنیت و راحتی را ارتقا دهد.
• حفظ سلامت قلب: دست گرفتن می‌تواند فشار خون را کاهش داده و ضربان قلب را کاهش می‌دهد. این دو عامل بهبود استرس و تقویت سلامت عمومی قلب را تسهیل می‌کنند.
• کاهش سطح اضطراب: هنگامی که اضطراب افزایش می‌یابد، ضربان قلب سریع‌تر می‌شود، تنفس تند می‌گردد و سطح کورتیزول افزایش می‌یابد، که همه این عوامل به سلامتی بدن آسیب می‌رسانند. اما دست گرفتن می‌تواند از حملات اضطرابی پیشگیری کرده و آرامش را به فرد بازگرداند.
• مقاومت در برابر تنهایی: دست گرفتن باعث ایجاد احساس تعلق و امنیت به شخص می‌شود. در برخی مواقع، احساس تنهایی حتی در حضور دیگران رخ می‌دهد. اما دست گرفتن باعث تجربه یک اتصال فیزیکی فوری می‌شود که احساس تنهایی را به دور می‌زند و جایگزین آن با احساس پذیرش، تعلق و عشق می‌شود.